Bas Hekman (30) uit Vroomshoop heeft samen met zijn oom een kleinschalig boerenbedrijf met dertig Hereford koeien. ‘Dit type koeien past bij het karakteristieke Twentse landschap. Daarom willen we ook graag de typische landschapselement en die hierbij horen weer terugbrengen.’
Op een mooi plekje in het buitengebied van Vroomshoop woont Bas. Hij woont er samen met zijn vrouw in het oude boerderijtje van zijn oom. Zijn ouders wonen in de boerderij ernaast waar hij geboren en getogen is. Hier lopen ook de dertig Hereford koeien die hij samen met zijn oom heeft. ‘Vroeger had mijn oom varkens. Een aantal jaren geleden ben ik samen met hem een maatschap gestart en hebben we deze mooie koeien gekocht. Wij zien het allebei als een hobby, we hoeven er niet van te leven. Mijn oom is in de zeventig, ik heb een vaste baan.’ Door deze bewuste stap om kleinschalig te boeren, is Bas ook bewuster gaan kijken naar het landschap en natuur op zijn erf en om hem heen. ‘Ik wil de natuur meer zijn gang laten gaan en de biodiversiteit die hier ooit was weer terug zien te krijgen.’
Van plan naar beplanting
Een vriend en tevens buurman bracht hem in contact met Stichting Groene en Blauwe Diensten Overijssel. Adviseur Jan ten Hove is vervolgens langs gegaan bij Bas. Jan: ‘Veel langdurig landschapsbeheer waar wij plannen voor maken, betreft het herstellen of uitbreiden van bestaande landschapselementen als houtwallen, singels en hagen. Bijzonder aan het erf en de 14 hectare grasland van Bas is dat er vrijwel niets aan landschapselementen was. Daarom heb ik eerst een landschapsanalyse gemaakt. Wat zijn de grondsoorten, de hoogteverschillen, is het natte of droge grond, et cetera. Op basis daarvan heb ik een beplantingsplan gemaakt. Onze visie is dat de nieuwe elementen het karakteristieke landschap moeten versterken en de biodiversiteit verbeteren. Aan de noordzijde van de Geerdijk is een open landschap. Daar hebben we gekozen om aan twee zijden van het perceel een houtsingel met hakhout aan te leggen zodat je de verbinding met dat open landschap behoudt. Aan de zuidzijde is juist sprake van een besloten landschap, wat we versterkt hebben met een aantal singels. Alle singels volgen het bestaande verkavelingspatroon. In de nieuwe singels is een variëteit aan soorten bessen struiken afgewisseld met eiken en berken. Zo staat er nu onder meer meidoorn, sleedoorn, Gelderse roos, kardinaalsmuts, inlandse vogelkers, es, zoete kers en lijsterbes. Deze variatie is van grote meerwaarde voor de biodiversiteit.
Het geeft beschutting en voedsel voor vogels en kleine zoogdieren. Maar ook voor de koeien biedt dit straks beschutting tegen wind en regen en schaduw in hete zomers. De houtsingels zijn voorzien van rasters met niet-verduurzaamde palen. Dat wil zeggen palen van onbehandeld hout, in dit geval is gekozen voor kastanjehout.’
In kleine stapjes
Naast houtwalsingels heeft Bas ook een bestaande meidoornhaag en fruitboomgaard onder beheer gebracht bij SGBDO. In het najaar van 2020 heeft Bas samen met vrienden alle houtwalsingels aangeplant. ‘Het is nu nog allemaal klein, maar over een jaar of vijf is het al een stuk begroeider. Landschap is meer dan alleen grasland en mais. Wij willen het graag weer op een natuurlijke wijze vormgeven. Daarom brengen wij in kleine stapjes de verdwenen elementen weer terug. Het is fijn dat SGBDO ons hierbij adviseert en dat we met het GBD-contract voor een jaar of twintig verzekerd zijn van een vergoeding voor het onderhoud en beheer.’
Wees trots!
Je hoeft zeker niet zoals Bas veel grond te bezitten om aan landschapsbeheer te doen en gebruik te kunnen maken van de diensten van SGBDO. Er is een hele lijst van landschapselementen die in aanmerking komen voor vergoeding, van kikkerpoelen en boomgaarden tot landschappelijke bosjes en houtwallen. Bovendien is er een uitgebreide Kennisbank. In elk landschap is er wel wat te doen aan landschapsbeheer. Of zoals Bas het mooi omschrijft: ‘Wees trots op het landschap om je heen en koester dat!’